A U T O B I O G R A F I

Bardhosh (Bardhyl) Lame Xhama, i datëlindjes 30 qershor 1934,  Mësues i Merituar, shkrimtar, punonjës shkencor, gazetar, paraqes biografinë e shkurtër si më poshtë:

Kam lindur në Fterrë të rrethit të Sarandës në një familje intelektuale. Babai im, Lame Xhama,. u arsimua në Normalen e Elbasanit, punoi tërë jetën si mësues e drejtues shkollash dhe ka marrë titullin Mësues i Popullit.

Arsimin fillor e kam kryer në vendlindje, ndërsa shkollën 7-vjeçare  dhe shkollën e mesme pedagogjike i përfundova në Gjirokastër. Në vitin 1953, mbasi mbarova  shkollën e mesme me rezultate të shkëlqyera, jam emëruar nga Ministria e Arsimit mësues matematike në gjimnazin “Asim Zeneli” të Gjirokastrës. Që nga viti 1954 deri në 1959 punova në arsim në Delvinë, si mësues . zëvendësdrejtor e drejtor shkolle tetëvjeçare e te mesme. Gjatë kësaj periudhe kreva studimet me korrespondencë në Universitetin e Tiranës, në Fakultetin e Historisë e të Filologjisë me rezultate të larta. Nga viti 1959 gjer në vitin 1964 punova në Sarandë si inspektor arsimi e drejtor kabineti pedagogjik, ndërsa nga viti 1964 deri në vitin 1969 kam punuar si  drejtor i gjimnazit të Sarandës.

Në vitin 1969 transferohem në Tiranë si redaktor e më pas Sekretar Kolegjiumi i gazetës “Mësuesi”. Në vitin 1981 emërohem zëvendësdrejtor në Shtëpinë Botuese të Librit Shkollor dhe më 1982 filloj punën si Shef Sektori për Gjuhën dhe Letërsinë  në Institutin e Studimeve Pedagogjike. Në vitin 1989 kam falur në pension.

Si mësues e kuadër në arsim jam vlerësuar për përgatitje të lartë shkencore, metodike e drejtuese dhe për rezultate të larta në mësimin dhe edukimin e brezit të ri.

Si gazetar e studiues kam shkruar me  qindra shkrime e studime shkencore pedagogjike  në ndihmë të shkollave, veçanërisht për metodat e mërinit dhe të edukonit, stilin e metodën e punës drejtuese  dhe lëndët shoqërore , kryesisht për gjuhën e letërsinë shqipe.

Si shkrimtar kam botuar njëmbëdhjetë libra artistikë për fëmijë, romane, novela, vëllime me përralla, vëllime me rrëfenja etj. Kam botuar qindra përralla e  tregime në organet e shtypit , kam shkruar e janë vënë në skenë dy pjesë për teatër kukullash për fëmijë, kam shkruar për radion e televizionin disa  radio tregime e novela, Me skenarët e mi janë shfaqur disa filma dokumentarë etj.

Veprat letrare për fëmijë, të nderuara me çmime në Konkurse Kombëtare, janë: ‘Përrallat e detit”, “Zhytësit e vegjël të thellësive”. “Ekspedita e kaltër” “Zjarrfikësi i pyllit”,  “Pse qau delfini?’,  “Në kthetrat e Piratit”, “Lejleku me akullore”  dhe ‘Djaloshi që kapte rrufetë”.

Në 70-vjetorin e lindjes jam nderuar me  “Çmimin e Karrierës” Për merita të veçanta e në vazhdimësi në fushën e arsimit, të studimeve pedagogjike, të gazetarisë e si veprimtar shoqëror jam nderuar nga Kuvendi Popullor me Medaljen e Punës, Medaljen Për Veprimtari të Shquar Shtetërore e Shoqërore, me Urdhrin ”Naim Frashëri” të klasit të tretë, me Urdhrin  “Naim Frashëri”, të klasit të dytë dhe me titullin e lartë “Mësues i merituar”.

Pas viteve 90, duke qenë pensionist, kam qenë ndër nismëtarët kryesorë për krijimin e Shoqatës Mbarëkombëtarë  të Shkrimtarëve për Fëmijë e të Rinj, kam punuar me përkushtim për drejtimin e mbarëvajtjen e shoqatës dhe, për gati 10 vjet, kam qene nënkryetar i saj

Edhe tani punoj sistematikisht e shkruaj libra artistikë për fëmijë. Njëkohësisht, jap kontribut të veçantë  në Shoqatën Mbarëkombëtare të Shkrimtarëve për Fëmijë e të Rinj

Jam i martuar , kam tre fëmijë e shtatë nipër e mbesa.

        Tiranë, 20 korrik 2006          Bardhosh (Bardhyl)  Xhama

Shënim: Në dokumente zyrtare jam i regjistruar Bardhosh, ndërsa opinioni publik me njeh me emrin Bardhyl

Të dhëna përmbledhëse për jetën e veprimtarinë e 

Mësuesit të Merituar, studiuesit, gazetarit dhe shkrimtarit

BARDHYL  XHAMA

1.Si mësues

-Shkollën  fillore e kreu në vendlindje, ne Fterrë të rrethit të Sarandës. Shtatëvjeçaren dhe të mesmen pedagogjike, si degë e gjimnazit “Asim Zeneli” në Gjirokastër, i mbaroi me rezultate të shkëlqyera në të gjitha lëndët.

-Në gjimnazin “Asim Zeneli”, në vitet 1949-1953, ishte pjesëtar aktiv i rrethit letrar të shkollës, një nga më të dalluarit në vend, ku  merrnin pjesë dhe Dritëro Agolli, Ismail Kadare e shumë të tjerë. Poezitë e para i botoi në organet e shtypit qendror qysh kur ishte në shtatëvjeçare.

-Në  vitet shkollore ka marrë pjesë aktive në veprimtaritë jashtëshkollore, është marrë gjerësisht me sport, me teatër, me balet, me kor etj., që i kanë ndihmuar shumë në punën e mëvonshme me nxënës e mësues.

-Në basketboll , në hendboll dhe atletikë ka përfaqësuar Gjirokastrën në  kampionatet kombëtare të kategorisë së parë, në volejboll e futboll ka luajtur me Delvinën e Sarandën në kategorinë e dytë.

-Për rezultate të shkëlqyera në marrjen e maturës pedagogjike, në vitin shkollor 1953-54, në moshën njëzetvjeçare,  Ministria e Arsimit e emëron  “profesor matematike” në gjimnazin “Asim Zeneli” në Gjirokastër, aty ku mbaroi maturën. Ka qenë vit i vështirë dhe i suksesshëm. Ata që kishte shokë, iu bënë nxënës, ata qe kishte mësues, iu bënë kolegë dhe e ndihmuan.

-Arsimin e lartë me korrespondencë në Universitetin e Tiranës, Dega Gjuhë – Letërsi Shqipe, e vazhdoi me këmbëngulje dhe e përfundoi me  mbi dy të tretat e notave “shumë mirë”.

-Për punë shembullore si mësues, drejtues shkolle, gazetar e studiues është dekoruar nga Kuvendi Popullor me Medaljen e Punës, Medaljen “Për shërbime të shquara shtetërore e shoqërore”, Urdhrin “Naim Frashëri” të klasit III, Urdhrin “Naim Frashëri” të klasit II, si dhe me titullin e lartë “Mësues i Merituar”

 -Ka dhënë mësim në shkollat tetëvjeçare dhe të mesme në Gjirokastër, Delvinë e Sarandë, pothuaj  të gjitha lëndët,por më shumë matematikë-fizikë.

 -Ka qenë drejtor e zëvendësdrejtor në shkollat e mesme (gjimnaze) të Delvinës e për një kohë më të gjatë në Sarandë.

 -Ka qenë inspektor i arsimit në  komitetin ekzekutiv. të Sarandës për rreth 5 vjet , si dhe drejtor i kabinetit pedagogjik të rrethit.

 -Ka pasur marrëdhënie miqësore e korrekte me nxënësit, me kolegët e vartësit, me prindër e qytetarët dhe ka gëzuar respektin e tyre.

2.Si gazetar e studiues.

  -Ka punuar më shumë se 10 vjet në redaksinë e gazetës “Mësuesi”, në Ministrinë e Arsimit e të Kulturës, që nga viti l969. Në fillim ka qenë redaktor në këtë gazetë e më pas Sekretar i Kolegjiumit të gazetës.

   -Si gazetar ka shkruar me qindra artikuj në ndihmë të mësuesve, ku janë shquar artikujt për drejtimin e shkollës dhe për metodat e mësimdhënies e të edukimit.

     -Nga gazeta “Mësuesi” është transferuar në vitin 1982 e ka punuar për një vit zëvendësdrejtor në Shtëpinë Botuese të Librit Shkollor e më pas, për gati 10 vjet, në Institutin e Studimeve Pedagogjike, si Shef  i Sektorit të Gjuhës e të Letërsisë Shqipe.

      -Në këto vende pune ka dhënë kontribut me vlerë në  hartimin e  programeve e të teksteve shkollore, veçanërisht të gjuhës e të letërsisë shqipe, që nga klasa e parë fillore e deri në maturën e shkollës së mesme.

       -Gjatë kësaj kohe ka ndjekur e kryer shumë studime shkencore, si për leximin letrar në shkollën tetëvjeçare, për lidhjen e gjuhës me letërsinë në shkollat e mesme, për rolin kualifikues të kabineteve pedagogjike të rretheve, për metodat e mësimit etj. Me bashkautor ka botuar dhe një libër të veçantë për përvojën e shkollës së mesme bujqësore të Delvinës. Ka drejtuar studimin për profilizimin e shkollës së mesme të përgjithshme në degët shoqërore e matematiko-natyrore. Shumica e studimeve janë botuar në “Revistën pedagogjike”,  në gazetën “Mësuesi” e në botime të veçanta përmbledhëse  për shkollat.

.        –Ka përgatitur e mbajtur në seminare kombëtare e konferenca shkencore mbi 30 tema pedagogjiko-shkencore për problemet e shkollave.

          3. Si shkrimtar

         -Ka botuar 11 libra  për fëmijë:

1. Përrallat e detit, 1975 (vëllim me përralla). Nderuar me çmim .

2. Zhytësit e vegjël të thellësive,1977 (novelë). Nderuar me çmim.

3. Ekspedita e Kaltër, l980 (roman fantastik-shkencor). Nderuar me çmim.

4. Zjarrfikësi i pyllit, 1987 (vëllim me përralla). Nderuar me çmim.

5. Tërfili me katër flete, 1989 ( novelë e përralla).

6. Pse qau delfini , 1996 ( 50 rrëfenja). Nderuar me çmimin  “Mitrush Kuteli”

7. Në kthetrat e Piratit, 1997 (roman). Nderuar me  çmimin “Tasim Gjokutaj, si libri më i mirë i vitit. i Shtëpisë Botuese “Toena”:

8. Lejleku me akullore, 1998 (vëllim me përralla).Nderuar me çmimin “La Fonten”.

9. Djaloshi që kapte rrufetë, 2000 (60 rrëfenja).Nderuar me çmimin “Bekim Harxhi”.

10. Djali me tre brirë, 2002 (Vëllim me përralla).

11. Tre vëllezërit, 2004 ( përrallë, sipas novelës “Tërfili me katër fletë”)

Pra, nga 11 libra të botuar, 8 janë nderuar me çmime të ndryshme kombëtare, ndërsa 6 libra janë përfshirë nga Ministria e Arsimit në listën e librave për leximet jashtë klase të nxënësve.

 Vitet e fundit janë ribotuar nga 2 gjer 4 herë më shumë se gjysmat e librave te botuara

-Janë shkruar  dy pjesë për teatrot e kukullave, të cilat janë shfaqur në Sarandë.

-Janë botuar mbi 100 tregime e përralla në gazeta e revista për fëmijë

-Janë përgatitur për radion e televizionin dhjetëra skenarë, teletregime e telenovela për fëmijë, që janë transmetuar disa herë.

-Janë përgatitur tre skenarë për filma dokumentarë me metrazh të gjatë, një për shkollat e mesme të vendit, dy të tjerët për vizitë të ansambleve artistike shqiptare në Kosovë e në Turqi.

 Për krijimin e veprave cilësore dhe ndihmesë të veçantë në krijimin e drejtimin e Shoqatës Mbarëkombëtare të Shkrimtarëve për Fëmijë e të Rinj, më 13 qershor të vitit 2003 është nderuar me “Çmimin e Karrierës”.

                                                   4. Familja

                                  -Është i martuar, ka tre fëmijë të martuar, me 7 nipër e mbesa.

                -Babai i tij, Lame Xhama, është  “Mësues i Popullit

                -Tradita e mësuesisë ruhet në katër breza

                       Shënim:

                        Kjo përmbledhje për mësuesin, shkrimtarin, studiuesin dhe gazetarin Bardhyl Xhama është hartuar nga grupi nismëtar për festimin e 70-vjetorit të lindjes, që u zhvillua në sallën e Lidhjes së Shkrimtarëve dhe Artistëve më 13 qershor 2003, ku u nderua edhe me “Çmimin e Karrierës”.